Xử phạt vi phạm hành chính đối với hành vi đua xe trái phép

Vừa qua trên mạng xã hội đã ghi lại cảnh người điều khiển phương tiện đua xe trên đường phố, thậm chí thách thức, vượt qua các chốt kiểm tra của lực lượng chức năng. Bên cạnh đó, nhiều người tụ tập hai bên đường để hò reo, cổ vũ cho hành vi trái phép này.

Ngoài việc gây nguy hiểm cho chính bản thân người đua xe, cổ vũ đua xe trái phép trong trường hợp gây tai nạn, hậu quả pháp lý mà họ phải chịu được pháp luật quy định như thế nào?

Trả lời

Một trong các nhóm hành vi bị nghiêm cấm được quy định tại khoản 6 Điều 8 Luật Giao thông đường bộ năm 2008 là “Đua xe, cổ vũ đua xe, tổ chức đua xe trái phép, lạng lách, đánh võng”.

Như vậy, người đua xe hoặc cổ vũ người khác đua xe trái phép đều vi phạm điều cấm của pháp luật.

Tùy theo tính chất, mức độ và hậu quả, người vi phạm sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Cụ thể, khoản 1, 2, 3 Điều 34 Nghị định số 100/2019/NĐ-CP ngày 30/12/2019, được sửa đổi, bổ sung tại Nghị định số 132/2021/NĐ-CP ngày 28/12/2021 của Chính phủ quy định xử phạt người đua xe trái phép, cổ vũ đua xe trái phép như sau:

“1. Phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 2.000.000 đồng đối với một trong các hành vi vi phạm sau đây:

a) Tụ tập để cổ vũ, kích động hành vi điều khiển xe chạy quá tốc độ quy định, lạng lách, đánh võng, đuổi nhau trên đường hoặc đua xe trái phép;

b) Đua xe đạp, đua xe đạp máy, đua xe xích lô, đua xe súc vật kéo, cưỡi súc vật chạy đua trái phép trên đường giao thông.

2. Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 15.000.000 đồng đối với người đua xe mô tô, xe gắn máy, xe máy điện trái phép.

3. Phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 25.000.000 đồng đối với người đua xe ô tô trái phép”.

Mức phạt tiền đối với hành vi đua xe trái phép, cổ vũ đua xe trái phép phân định theo đối tượng, theo loại phương tiện được sử dụng để đua xe.

Đua xe đạp, đua xe đạp máy, đua xe xích lô, đua xe súc vật kéo, cưỡi súc vật chạy đua trái phép trên đường giao thông bị phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 2.000.000 đồng. Đua xe mô tô, xe gắn máy, xe máy điện trái phép bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 15.000.000 đồng. Đua xe ô tô trái phép bị phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 25.000.000 đồng.

Tụ tập để cổ vũ, kích động hành vi điều khiển xe chạy quá tốc độ quy định, lạng lách, đánh võng, đuổi nhau trên đường hoặc đua xe trái phép bị phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 2.000.000 đồng.

Ngoài việc bị phạt tiền, người điều khiển phương tiện thực hiện hành vi vi phạm còn bị áp dụng các hình thức xử phạt bổ sung quy định tại khoản 4 của Điều này như sau:

“a) Thực hiện hành vi quy định tại điểm b khoản 1 Điều này bị tịch thu phương tiện (trừ súc vật kéo, cưỡi);

b) Thực hiện hành vi quy định tại khoản 2, khoản 3 Điều này bị tước quyền sử dụng Giấy phép lái xe từ 03 tháng đến 05 tháng và tịch thu phương tiện”.

Trường hợp bị xử lý hình sự, người vi phạm bị xử lý về Tội đua xe trái phép được quy định tại Điều 266 Bộ luật Hình sự năm 2015, được sửa đổi, bổ sung năm 2017. Đó là:

“1. Người nào đua trái phép xe ô tô, xe máy hoặc các loại xe khác có gắn động cơ gây thiệt hại cho người khác thuộc một trong các trường hợp sau đây hoặc đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi quy định tại Điều này hoặc Điều 265 của Bộ luật này hoặc đã bị kết án về một trong các tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm:

a) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 01 người mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 31% đến 60%;

b) Gây thiệt hại về tài sản từ 50.000.000 đồng đến dưới 100.000.000 đồng.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 150.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 03 năm đến 10 năm:

a) Làm chết người;

b) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 01 người mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên;

c) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 61% đến 121%;

d) Gây thiệt hại về tài sản từ 100.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng;

đ) Bỏ chạy để trốn tránh trách nhiệm hoặc cố ý không cứu giúp người bị nạn;

e) Tham gia cá cược;

g) Chống lại người có trách nhiệm bảo đảm trật tự, an toàn giao thông hoặc người có trách nhiệm giải tán cuộc đua xe trái phép;

h) Tại nơi tập trung đông dân cư;

i) Tháo dỡ thiết bị an toàn khỏi phương tiện đua;

k) Tái phạm nguy hiểm.

3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm:

a) Làm chết 02 người;

b) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 122% đến 200%;

c) Gây thiệt hại về tài sản từ 500.000.000 đồng đến dưới 1.500.000.000 đồng.

4. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 12 năm đến 20 năm:

a) Làm chết 03 người trở lên;

b) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 03 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này 201% trở lên;

c) Gây thiệt hại về tài sản 1.500.000.000 đồng trở lên.

5. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng”.

Căn cứ quy định nêu trên, mức hình phạt cao nhất mà người đua xe trái phép phải chấp hành là 20 năm tù giam.