Tách hộ để đăng ký thường trú tại cùng một chỗ ở

Năm nay em 18 tuổi và đang ở cùng với bố mẹ. Vì đã đi làm, lại có người yêu, em và anh ấy và hai bên gia đình có kế hoạch tổ chức đám cưới sau Tết Âm lịch Giáp Thìn nên em muốn xin bố mẹ cho tách hộ khẩu. Đó cũng là dự định để ngay khi đăng ký kết hôn, anh ấy sẽ nhập hộ khẩu vào với em.

Xin hỏi các anh chị, để tách hộ khẩu thì em có bắt buộc phải có sự đồng ý bằng văn bản của bố mẹ hay không? Việc em đăng ký tạm trú ở gần chỗ làm cho thuận tiện thì giấy tờ chứng minh có chỗ ở có phải là hợp đồng thuê nhà trọ hay phải có sổ hộ khẩu có tên em?

Trả lời

Theo khoản 1 Điều 25 Luật Cư trú năm 2020, thành viên hộ gia đình được tách hộ để đăng ký thường trú tại cùng một chỗ ở hợp pháp khi đáp ứng các điều kiện sau đây:

“a) Có năng lực hành vi dân sự đầy đủ; trường hợp có nhiều thành viên cùng đăng ký tách hộ để lập thành một hộ gia đình mới thì trong số các thành viên đó có ít nhất một người có năng lực hành vi dân sự đầy đủ;

b) Được chủ hộ, chủ sở hữu chỗ ở hợp pháp đồng ý, trừ trường hợp thành viên hộ gia đình đăng ký tách hộ là vợ, chồng đã ly hôn mà vẫn được cùng sử dụng chỗ ở hợp pháp đó;

c) Nơi thường trú của hộ gia đình không thuộc trường hợp quy định tại Điều 23 của Luật này”. 

Điều 19 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định: “Năng lực hành vi dân sự của cá nhân là khả năng của cá nhân bằng hành vi của mình xác lập, thực hiện quyền, nghĩa vụ dân sự”.

Người thành niên, tức là là người từ đủ mười tám tuổi trở lên, có năng lực hành vi dân sự đầy đủ, trừ trường hợp quy định tại các điều 22, 23 và 24 của Bộ luật này (người mất năng lực hành vi dân sự, người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi, người bị hạn chế năng lực hành vi dân sự).

Như vậy, nếu có năng lực hành vi dân sự đầy đủ, được chú của bạn với tư cách là chủ hộ, chủ sở hữu chỗ ở hợp pháp đồng ý, bạn được thực hiện thủ tục tách hộ để đăng ký thường trú nếu nơi thường trú đó không thuộc địa điểm không được đăng ký thường trú mới (Chỗ ở nằm trong địa điểm cấm, khu vực cấm xây dựng hoặc lấn, chiếm hành lang bảo vệ quốc phòng, an ninh, giao thông, thủy lợi, đê điều, năng lượng, mốc giới bảo vệ công trình hạ tầng kỹ thuật, di tích lịch sử - văn hóa đã được xếp hạng, khu vực đã được cảnh báo về nguy cơ lở đất, lũ quét, lũ ống và khu vực bảo vệ công trình khác theo quy định của pháp luật; Chỗ ở mà toàn bộ diện tích nhà ở nằm trên đất lấn, chiếm trái phép hoặc chỗ ở xây dựng trên diện tích đất không đủ điều kiện xây dựng theo quy định của pháp luật; Chỗ ở đã có quyết định thu hồi đất và quyết định phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư của cơ quan nhà nước có thẩm quyền; chỗ ở là nhà ở mà một phần hoặc toàn bộ diện tích nhà ở đang có tranh chấp, khiếu nại liên quan đến quyền sở hữu, quyền sử dụng nhưng chưa được giải quyết theo quy định của pháp luật; Chỗ ở bị tịch thu theo quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền; phương tiện được dùng làm nơi đăng ký thường trú đã bị xóa đăng ký phương tiện hoặc không có giấy chứng nhận an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường theo quy định của pháp luật; Chỗ ở là nhà ở đã có quyết định phá dỡ của cơ quan nhà nước có thẩm quyền).

Hồ sơ tách hộ, theo khoản 2 Điều Điều 25 Luật Cư trú năm 2020, “bao gồm tờ khai thay đổi thông tin cư trú, trong đó ghi rõ ý kiến đồng ý cho tách hộ của chủ hộ, chủ sở hữu chỗ ở hợp pháp, trừ trường hợp đã có ý kiến đồng ý bằng văn bản”.

Bạn cần chuẩn bị đầy đủ hồ sơ nêu trên để nộp đến cơ quan đăng ký cư trú. Trong thời hạn 05 ngày làm việc kể từ ngày nhận được hồ sơ đầy đủ và hợp lệ, cơ quan đăng ký cư trú có trách nhiệm thẩm định, cập nhật thông tin về hộ gia đình liên quan đến việc tách hộ vào Cơ sở dữ liệu về cư trú và thông báo cho người đăng ký về việc đã cập nhật thông tin; trường hợp từ chối giải quyết tách hộ thì phải trả lời bằng văn bản và nêu rõ lý do.

Việc bạn tách hộ để đăng ký thường trú và thực hiện thủ tục tạm trú tại nơi ở thuê khác là các thủ tục khác nhau.

Theo khoản 1 Điều 27 của Luật này, “Công dân đến sinh sống tại chỗ ở hợp pháp ngoài phạm vi đơn vị hành chính cấp xã nơi đã đăng ký thường trú để lao động, học tập hoặc vì mục đích khác từ 30 ngày trở lên thì phải thực hiện đăng ký tạm trú”.

Để thực hiện thủ tục đăng ký tạm trú, bạn cần chuẩn bị hồ sơ được quy định tại khoản 1 Điều 28 của Luật này, bao gồm:

“a) Tờ khai thay đổi thông tin cư trú; đối với người đăng ký tạm trú là người chưa thành niên thì trong tờ khai phải ghi rõ ý kiến đồng ý của cha, mẹ hoặc người giám hộ, trừ trường hợp đã có ý kiến đồng ý bằng văn bản;

b) Giấy tờ, tài liệu chứng minh chỗ ở hợp pháp”.

Giấy tờ, tài liệu chứng minh chỗ ở hợp pháp để đăng ký tạm trú là giấy tờ, tài liệu chứng minh việc cho thuê nhà giữa chủ nhà và bạn.

Khi tách hộ, ý kiến đồng ý cho tách hộ của chủ hộ, chủ sở hữu chỗ ở hợp pháp có thể được ghi rõ trên tờ khai thay đổi thông tin cư trú hoặc bằng văn bản.