Đăng ký kết hôn trực tuyến

Chúng em chuẩn bị làm đám cưới, gia đình hai bên đã chọn ngày, bao gồm cả ngày hai đứa đi làm đăng ký kết hôn. Tuy nhiên, do bận công tác đột xuất tại thành phố Hồ Chí Minh, có thể em không ra kịp.

Xin hỏi các anh chị, có bắt buộc cả hai, em và vợ chưa cưới phải có mặt khi làm thủ tục đăng ký kết hôn tại trụ sở Ủy ban nhân dân hay có thể làm trực tuyến?

Trả lời

Theo khoản 5 Điều 3 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014, “Kết hôn là việc nam và nữ xác lập quan hệ vợ chồng với nhau theo quy định của Luật này về điều kiện kết hôn và đăng ký kết hôn”.

Nam, nữ kết hôn với nhau phải tuân theo các điều kiện:

- Nam từ đủ 20 tuổi trở lên, nữ từ đủ 18 tuổi trở lên;

- Việc kết hôn do nam và nữ tự nguyện quyết định;

- Không bị mất năng lực hành vi dân sự;

- Việc kết hôn không thuộc một trong các trường hợp cấm kết hôn theo quy định của pháp luật.

Đăng ký kết hôn được quy định tại Điều 9 của Luật này như sau:

“1. Việc kết hôn phải được đăng ký và do cơ quan nhà nước có thẩm quyền thực hiện theo quy định của Luật này và pháp luật về hộ tịch.

Việc kết hôn không được đăng ký theo quy định tại khoản này thì không có giá trị pháp lý.

2. Vợ chồng đã ly hôn muốn xác lập lại quan hệ vợ chồng thì phải đăng ký kết hôn”.

Theo quy định tại Điều 17, Điều 18 của Luật Hộ tịch năm 2014; Điều 2, Điều 3, Điều 10, Điều 18 của Nghị định số 123/2015/NĐ-CP ngày 15/11/2015 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Hộ tịch, quy trình đăng ký kết hôn (ĐKKH) thông thường, người yêu cầu thực hiện trực tiếp tại cơ quan đăng ký hộ tịch (UBND cấp huyện - đối với việc ĐKKH có yếu tố nước ngoài; UBND cấp xã đối với việc ĐKKH trong nước/ĐKKH có yếu tố nước ngoài tại xã ở khu vực biên giới).

Cụ thể, theo Điều 18 Luật Hộ tịch năm 2014, thủ tục đăng ký kết hôn được quy định như sau:

“1. Hai bên nam, nữ nộp tờ khai đăng ký kết hôn theo mẫu quy định cho cơ quan đăng ký hộ tịch và cùng có mặt khi đăng ký kết hôn.

2. Ngay sau khi nhận đủ giấy tờ theo quy định tại khoản 1 Điều này, nếu thấy đủ điều kiện kết hôn theo quy định của Luật hôn nhân và gia đình, công chức tư pháp - hộ tịch ghi việc kết hôn vào Sổ hộ tịch, cùng hai bên nam, nữ ký tên vào Sổ hộ tịch. Hai bên nam, nữ cùng ký vào Giấy chứng nhận kết hôn; công chức tư pháp - hộ tịch báo cáo Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã tổ chức trao Giấy chứng nhận kết hôn cho hai bên nam, nữ.

Trường hợp cần xác minh điều kiện kết hôn của hai bên nam, nữ thì thời hạn giải quyết không quá 05 ngày làm việc”.

Căn cứ quy định nêu trên, về nguyên tắc khi đăng ký kết hôn, hai bên nam, nữ phải cùng có mặt tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền để thực hiện thủ tục này.

Tuy nhiên, từ ngày 1/7/2022, trên cơ sở nội dung tái cấu trúc quy trình do Bộ Tư pháp ban hành tại Công văn số 1868/BTP-HTQTCT ngày 8/6/2022 về việc hướng dẫn thủ tục đăng ký khai sinh, đăng ký khai tử, đăng ký kết hôn, người có yêu cầu có thể nộp hồ sơ ĐKKH trực tuyến.

Trong đó, tại mục 3 phần II Nội dung tái cấu trúc quy trình đăng ký khai sinh, đăng ký khai tử, đăng ký kết hôn trực tuyến thuộc thẩm quyền giải quyết của UBND cấp huyện, UBND cấp xã, bước 1 ghi rõ: “Người có yêu cầu ĐKKH truy cập Cổng dịch vụ công quốc gia/Cổng dịch vụ công cấp tỉnh, đăng ký/đăng nhập tài khoản, xác thực định danh điện tử để xác định đúng nhân thân người có yêu cầu đăng ký hộ tịch, thực hiện quy trình nộp hồ sơ ĐKKH trực tuyến.

Cổng Dịch vụ công quốc gia (https://dichvucong.gov.vn), Cổng dịch vụ công cấp tỉnh (https://dichvucong.---.gov.vn) bảo đảm việc xác thực định danh điện tử, kết nối với CSDLQGVDC để khai thác các trường thông tin của công dân có trong CSDLQGVDC (thực hiện dịch vụ khai thác thông tin công dân từ CSDLQGVDC trên cơ sở số định danh cá nhân, tự động điền vào biểu mẫu điện tử tương tác trên Cổng dịch vụ công). 

Người có yêu cầu đăng ký kết hôn cung cấp thông tin trên biểu mẫu điện tử tương tác đăng ký kết hôn (Cổng dịch vụ công quốc gia/cấp tỉnh cần chỉnh lý biểu mẫu này, bảo đảm phù hợp nội dung biểu mẫu điện tử tương tác ĐKKH ban hành kèm theo Thông tư số 01/2022/TT-BTP); thực hiện thao tác tải lên (upload) các giấy tờ, hồ sơ theo quy định (bao gồm: bản chụp Giấy xác nhận tình trạng hôn nhân; bản chụp Giấy CMND/Thẻ CCCD và Hộ khẩu/trường hợp các thông tin này đã được xác thực và cung cấp bởi CSDLQGVDC thì không phải tải lên. Hoàn tất việc nộp hồ sơ ĐKKH trực tuyến”.

Bước 2, 3, 4, 5: Thực hiện như quy trình ĐKKH hiện tại.

Có nghĩa là, tại bước 5, công dân (hai bên nam, nữ phải có mặt, xuất trình giấy tờ tuỳ thân để đối chiếu) kiểm tra thông tin trên Giấy chứng nhận kết hôn, trong Sổ đăng ký kết hôn, khẳng định sự tự nguyện kết hôn và ký Sổ ĐKKH, ký Giấy chứng nhận kết hôn, mỗi bên nam, nữ nhận 01 bản chính Giấy CNKH.

Cho nên, mặc dù yêu cầu đăng ký kết hôn trực tuyến nhưng các bạn vẫn phải có mặt, xuất trình giấy tờ tuỳ thân, ký và nhận Giấy chứng nhận kết hôn.