CHÍNH SÁCH HIỆU QUẢ

Từ những năm 90 của thế kỷ trước, sau khi về định canh định cư dưới chân núi cùng với những hộ dân Bản Ch, hộ gia đình bà Cao Thị Miên được chính quyền tạo điều kiện hỗ trợ xây dựngmột ngôi nhà sàn. Theo thời gian, ngôi nhà ngày một xuống cấp, trở nên chật hẹp. Nhà có năm người, gồm: bà Cao Thị Miên, vợ chồng người con trai, hai người cháu trai. Sinh kế dựa vàolàm nương rẫy nên kinh tế gia đình khó khăn, chỉ đủ ăn, không có tích luỹ gì.

Mấy ngày nay, bà Miên để ý thấy tâm trạng Hưng (người cháu trai lớn) có gì đó khác khác, thi thoảng lại thấy ngồi một mình, mắt nhìn xa xăm. Hôm nay cũng vậy, giờ nghỉ trưa, Hưng không ngủ mà lại ra đầu nhà ngồi một mình. Thấy vậy, bà Miên đi đến ngồi cạnh Hưng.

Bà Miên: Bay không ngủ hả?

Hưng: Dạ.

Bà Miên: Mấy bữa nay bà thấy bay lạ lắm: hay ngồi một mình, đăm chiêu suy nghĩ. Bay với cái Hiền (người yêu Hưng) giận nhau à?

Hưng: Dạ, không. Chúng cháu vẫn bình thường ạ.

Bà Miên: Vậy có chuyện gì bay nói bà nghe được không?

Hưng: Dạ, không có gì đâu bà. Mấy cái chuyện linh tinh ấy à.

Bà Miên: Chuyện linh tinh? Vừa nói bà Miên vừa đưa ánh mắt nhìn Hưng, vẻ mặt tỏ rõ sự tò mò.

Im lặng một lúc không thấy Hưng phản ứng, ánh mắt lảng tránh, bà Miên hỏi:

Bà Miên: Được, nếu bay không muốn nói thì thôi. Hai đứa bay yêu nhau cũng được chừng hơn năm rồi đấy chứ nhỉ?

Hưng: Dạ, được một năm chín tháng 20 ngày rồi bà ạ.

Bà Miên(vẻ mặt ngạc nhiên hỏi): Trời, bay tính đến từng ngày à?

Hưng: Vâng, tính từ buổi văn nghệ đó bà.

Bà Miên: Nhanh thật. Thế hai đứa đã bàn tính chuyện cưới hỏi gì chưa? Bà tính bàn với cha mẹ bay, qua vụ mùa tới, nhà mình sẽ sang đặt vấn đề cưới xin với gia đình bên đó. Bay thấy thế nào?

Hưng: Cháu vẫn chưa tính đến chuyện đó bà.

Bà Miên: Chưa tính đến là sao? Bay còn lấn cấn điều gì? Hay là con bé thấy nhà mình nghèo nên...

Hưng: Không, không phải vậy đâu bà. Hiền yêu cháu, chưa bao giờ cháu thấy Hiền suy nghĩ thiệt hơn về vấn đề đó đâu ạ.

Bà Miên: Vậy, sao còn lần chần chưa cưới?

(Suy nghĩ một lúc) Hưng nói: Thực tình cháu rất muốn cưới Hiền về làm vợ. Song, điều kiện nhà mình như vậy nên cháu chưa dám tính chuyện cưới hỏi.

Bà Miên: Bà chưa hiểu, bay nói rõ hơn bà nghe nào.

Hưng: Thì bà thấy đó, nhà mình thì dựng cách đây mấy chục năm, giờ nó lụp xụp, mưa gió thì dột tứ tung, năm người nhà mình ở còn thấy khó, thêm Hiền về, từng ấy con người sống trong căn nhà chật chội như vậy sao được. Nhà mình cũng chẳng có tiền để cất nhà mới hay sửa chữa.

Bà Miên: Ừ. Hai đứa lấy nhau rồi biết ở chỗ nào. Lại sinh con đẻ cái nữa chứ.

Hưng: Thế nên, có khi... thôi, cháu chả lấy vợ nữa bà ạ.

Bà Miên: Thôi là thôi thế nào. Cứ lấy đi rồi tính. Trời sinh voi sinh cỏ.

Hưng: Đó là trước đây thôi, giờ phải nghĩ khác. Phải có chỗ ở ổn định thì mới lo làm ăn cho được bà ạ.

Nghe Hưng nói đến đây, bà Miên càng cảm nhận rõ những khó khăn về kinh tế gia đình bà. Từ khi chồng mất, con trai sức khỏe không được tốt, bao năm nay chỉ loanh quanh trong nhà. Mọi công việc nương rẫy, chỉ có bà với con dâu, mấy năm gần đây có thêm Hưng. Nên hơn ai hết, bà hiểu, cảm thông với những suy nghĩ của Hưng, thấy thương cháu nhiều hơn. Im lặng, bà Miên nhìn xa xa phía nương lúa của gia đình sắp đến kỳ thu hoạch. Không gian trưa đang yên tĩnh, bỗng có tiếng xe máy phành phạch , phành phạch mỗi lúc một gần, đến lưng chừng dốc thì tắt hẳn. Hưng quay lại phía sau thì thấy ông San, trưởng bản. Ông San loay hoay một lúc xe không nổ, Hưng chạy xuống phụ giúp ông đẩy lên dốc.

Bà Niên: Ông San đi đâu trưa nắng thế này, vào đây nghỉ đã, uống hớp nước cho đỡ khát?

Ông San và Hưng người dắt, người đẩy xe dựng vào sân nhà bà Miên.

Ông San: À, tôi đi tập huấn cái Chương trình phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi trên huyện, giờ mới về đến đây.

Bà Miên chạy vào nhà, rót cốc nước đưa cho ông San.

Bà Miên: Tập huấn có nhiều cái hay không ông?

Ông San (vừa cầm cốc nước vừa ngồi xuống): Có, nhiều cái hay lắm bà. Hôm tới họp bản, tôi sẽ phổ biến lại để bà con mình biết. Mà hai bà cháu đang tâm sự chuyện cưới vợ cho thằng Hưng à?

Hưng (ấp úng): Dạ.

Bà Miên: Cũng không giấu gì ông. Thằng cháu Hưng ưng con Hiền nhà bà Khương, chúng nó mến nhau cũng được gần 2 năm nay rồi. Vậy mà giờ bảo cưới thằng Hưng lại không dám nghĩ tới. Chỉ vì hoàn cảnh gia đình khó khăn, nhà cửa quá cũ nát, chật chội; lấy nhau về rồi không biết ở đâu. Nghĩ vậy thấy mà thương cho chúng nó quá ông ạ.

Ông San (nhìn quanh nhà): Ừ, điều kiện, hoàn cảnh gia đình mình tôi biết. Giờ sửa chữa, cơi nới thì cũng tốn kém mấy chục triệu đó, không phải ít đâu. Giá nguyên vật liệu xây dựng giờ cao lắm.

Bà Miên (thở dài): Giá như Đảng, Nhà nước còn có chính sách hỗ trợ dựng nhà cho người nghèo như trước đây thì tốt biết mấy ông nhỉ. Chứ giờ, nhà tôi vẫn còn nợ bà con trong bản hơn chục triệu do khám bệnh cho bố nó ốm đã trả hết đâu.

Ông San trầm ngâm một lúc chợt nhớ ra: Ừ, đấy. Vậy mà tôi không nhớ ra. Ngay sáng nay, ông thầy giáo có nói về một cái chính sách của ông Thủ tướng mới ban hành, trong đó có hỗ trợ nhà ở cho người dân vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi mình đấy. Chờ tý, để tôi tìm.

Vừa nói, ông San vừa lật giở quyển tài liệu được phát.

Ông San: Đây, đây, nó đây rồi. Để tôi đọc cho hai bà cháu nghe. Quyết định 04/2023/QĐ-TTg ngày 23/02/2023 của Thủ tướng Chính phủ về mức hỗ trợ và cơ chế hỗ trợ sử dụng vốn đầu tư công để thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 – 2030 quy định, ngân sách trung ương hỗ trợ tối đa 40 triệu đồng/hộ, ngân sách địa phương hỗ trợ tối thiểu 04 triệu đồng/hộ để xây dựng 01 căn nhà theo phong tục tập quán của địa phương, bảo đảm 3 cứng (nền cứng, khung – tường cứng, mái cứng). Ngoài nguồn vốn hỗ trợ từ ngân sách trung ương và bố trí từ ngân sách địa phương, các địa phương huy động thêm các nguồn vốn hợp pháp khác để thực hiện hỗ trợ về đất ở, nhà ở bảo đảm hoàn thành các mục tiêu của Chương trình. 

Bà Miên: Thế nhà tôi liệu có được hỗ trợ không?

Ông San: Tôi nghĩ, chắc được thôi. Hộ gia đình mình là người dân tộc thiểu số, cũng thuộc diện hộ nghèo trong bản, hoàn cảnh, điều kiện kinh tế khó khăn nhất, nhì bản mà. Nếu chính sách này triển khai đến bản ta, tôi nghĩ là gia đình mình sẽ đứng đầu danh sách được hỗ trợ ấy.

Bà Miên: Hỗ trợ, tức là nhà nước giúp mình, cho mình tiền để làm nhà, sửa nhà à?

Ông San: Đúng vậy, bà không phải lo trả nợ đâu.

Bà Miên:Thế thì tốt quá, ơn Đảng, ơn Chính phủ. Vậy ông có biết khi nào Nhà nước sẽ hỗ trợ không?

Ông San: Không, tôi không biết, nhưng chắc cũng sớm thôi bà. Nghe nói, đây là một chương trình lớn, trên toàn quốc cơ đấy.

Hưng:Vậy khi nào họ triển khai thực hiện, ông quan tâm thông tin giúp gia đình cháu biết với ạ.

Ông San: Chắc chắn rồi. Khi nào tỉnh, huyện, xã có hướng dẫn cụ thể, tôi sẽ báo cho bà biết.

Bà Miên: Vậy là nhờ ơn Đảng, nhờ ơn Chính phủ quan tâm, những hộ nghèo như chúng tôi có thể yên tâm về chỗ ở, không sợ mưa dột, mất an toàn mỗi khi mùa mưa bão về. Nếu có chỗ ở tốt hơn, thì cháu tôi có thể yên tâm tính đến việc lấy vợ rồi. Đây mới thực sự là chính sách thiết thực giúp các hộ nghèo vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi yên tâm lao động sản xuất, phát triển kinh tế, cải thiện và nâng cao cuộc sống.

Bà Miên (quay ra Hưng): Đấy, bay nghe Trưởng bản nói rồi đó, không suy nghĩ nhiều nữa, tập trung làm việc, phát triển kinh tế gia đình thôi.

Hưng: Vâng. Được hỗ trợ, sửa nhà xong, bà cho cháu cưới Hiền luôn nhé.

Bà Miên (cười vui vẻ): Chả cho chúng bay cưới nhau thì còn đợi đến khi nào. Lát nữa, bay dắt cái xe về cho ông San.

Hưng: Vâng. Cháu dắt luôn về trước đây, ông ngồi chơi nói chuyện với bà cháu nhé.